Goede praktijken
Bij het kiezen van geschikte maatregelen om een risico te beheersen wordt de arbeidshygiënische strategie gevolgd. Dat betekent dat:
- Er eerst gekeken moet worden of de bron geëlimineerd kan worden (bronaanpak);
- Als dit redelijkerwijs niet mogelijk is, dan wordt onderzocht of er technische of organisatorische maatregelen mogelijk zijn;
- Als dit redelijkerwijs ook niet mogelijk is, of niet afdoende, dan worden als laatste stap persoonlijke beschermingsmiddelen verstrekt.
NB. Houd bij de keuze van geschikte maatregelen ook steeds rekening met de eisen vanuit de voedselveiligheid.
Door (kunststof) aandrijfriemen te gebruiken in plaats van kettingen, staan medewerkers minder aan geluid bloot dan bij aandrijving via kettingen.
Vloeren zonder obstakels zoals drempels, kuilen en randen, zorgen voor een lager geluidsniveau bij het vervoer van pallets met een heftruck of (elektrische) pompwagen. Ze voorkomen namelijk dat de lading en lepels klepperen. Het is aan te raden om bij verbouw en nieuwbouw, kunststofvloeren aan te leggen. Bij bestaande bouw is het raadzaam om te inventariseren welke vloeren oneffen zijn en of het mogelijk is om deze aan te passen.
Door geluidsarme motoren te gebruiken, staan medewerkers minder aan geluid bloot. De werkgever kan bij aanschaf van nieuwe machines eisen stellen aan het maximale geluidsniveau dat de machine mag produceren.
Door kunststof onderdelen zoals tandwielen te gebruiken, blijven de geluidsproductie en de blootstelling van medewerkers aan geluid beperkt. Kunststof tandwielen kunnen in een HACCP-omgeving worden gebruikt door metaaldeeltjes aan de kunststof toe te voegen.
Het bekleden van de opvangbak aan de binnen- of buitenzijde beperkt de geluidproductie en daardoor de blootstelling van medewerkers aan geluid. Voor een HACCP-omgeving geldt de randvoorwaarde dat er geen productverontreiniging mag optreden. Het heeft daarom de voorkeur om de buitenzijde van de opvangbak te bekleden. Als de binnenkant toch wordt bekleed, dan wordt de opvangbak alleen gebruikt voor verpakte producten.
De werkgever inventariseert waar in het productieproces hoge geluidsniveaus ontstaan (>80 dB(A)) door een vallend product. Deze geluidsniveaus brengt hij terug tot waarden onder 80dB(A), door de valhoogte van het product te beperken, bijvoorbeeld door de hoogte van een band aan te passen. Het is ook mogelijk de val van het product te breken, bijvoorbeeld door een glijbaan te plaatsen.
Door een geïsoleerde controlekamer in te richten, kunnen medewerkers hun werkzaamheden in een aparte ruimte verrichten. Hierdoor staan zij minder lang aan geluid bloot.
Een product oppakken en weer loslaten met behulp van ‘perslucht’ (vacuüm), stelt medewerkers bloot aan geluid. Gebruik van geluiddempers bij het loslaten van het product kan deze blootstelling beperken. Een andere oplossing is om het uitblazen van alle geluidsdempers te centraliseren. Ook het verminderen van de druk van perslucht kan het geluid beperken. In veel gevallen tast dit de effectiviteit van het gebruik van perslucht niet aan.
(Zie ook de oplossing ‘Zuigen in plaats van blazen’ bij het thema Stoffen en (meel)stof).
Door geluidsabsorberende voorzieningen aan wanden en plafonds te bevestigen, hebben medewerkers minder last van geluid dat terugkaatst via wanden en plafonds. Daardoor verbetert met name de akoestiek. Een voorbeeld hiervan zijn baffles. Dit zijn kunststof ‘flappen’ aan het plafond die geluid absorberen of breken. Deze moeten regelmatig gereinigd worden om stofophoping te voorkomen. Ook moet de brandveiligheid hiervan gecheckt worden. Of plaats, met name bij nieuwbouw, een glad geluidsabsorberend plafond. Daarbij is het wel belangrijk om rekening te houden met utility-voorzieningen zoals waterleiding, sprinklerinstallaties, etc.
Het uitrusten van persluchtpistolen met geluidsarme nozzles zorgt ervoor dat medewerkers geen geluidsoverlast hebben door ontsnappende lucht. Ga vooraf goed na of de blaaskracht voldoende blijft.
Door de geluidsbron, zoals een shredder, blower, ventilator of compressor zware motor te omkasten, staan medewerkers minder aan geluid bloot. Het is van belang dat de machine wel goed bereikbaar blijft voor onderhoud en omstellen.
De geluidsbronnen kunnen ook in een aparte ruimte of buiten geplaatst worden. Als ze buiten worden geplaatst, is het aan te raden om te controleren of dit hinder geeft aan de buurt en of de milieuvergunning dit toelaat.
Door gebruik te maken van een naalddepanner, produceert het depannen minder geluid dan het legen van het blik met zuiglucht. Een mogelijk nadeel hiervan is dat er zichtbare beschadiging van het product optreedt. Ook moeten de naalden regelmatig worden verwisseld.
Activiteiten die veel geluid produceren, zorgen ervoor dat alle medewerkers die in die ruimte werken aan lawaai blootstaan. Door de productieruimte in verschillende sub ruimtes te verdelen, (compartimenteren) staan minder medewerkers aan geluid bloot.
Niet op alle werkplekken staan medewerkers bloot aan een schadelijk geluidsniveau. Als medewerkers een deel van de dag op deze plekken werken, staan zij dagelijks aan minder geluid bloot. Deze oplossing verdeelt de geluidsbelasting over meer medewerkers.
NB. Ondanks taakroulatie blijft gehoorbescherming op bepaalde werkplekken vereist.
Als het niet mogelijk of niet toereikend is om bronmaatregelen of technische maatregelen te nemen, verstrekt de werkgever gehoorbeschermingsmiddelen. Vaste medewerkers krijgen bij voorkeur op maat gemaakte (zachte) otoplastieken. Alleen bij hoge geluidsniveaus in combinatie met lage tonen kunnen zij beter oorkappen gebruiken, omdat die betere bescherming bieden.
Bij tijdelijke medewerkers of medewerkers die maar af en toe aan geluid blootstaan, zijn oorkappen, schuimrollen, oorpluggen met beugel of herbruikbare oorpluggen voldoende. Als medewerkers in een warme omgeving werken, zijn oorkappen minder comfortabel. Kijk bij de keuze van een beschermingsmiddel goed naar de benodigde demping en draagcomfort. In de voedingsmiddelenindustrie is het raadzaam om gehoorbescherming te kiezen die metaal detecteerbaar is.
Geef instructie over het gebruik, onder andere over de juiste wijze van dragen/inbrengen.
Er bestaat ook gehoorbescherming met ingebouwde, begrensde radio, waardoor medewerkers toch ook waarschuwingssignalen kunnen horen. Voor sommige medewerkers is de radio een extra stimulans om gehoorbescherming te dragen.
